Rehabilitasyon çok geniş kapsamlı bir terim olup, sözcük anlamı kaybedilen fonksiyonların yeniden kazandırılmasıdır. Fizyoterapitye göre, daha uzun ve hastanın da aktif olarak tedaviye katılımını ve çabasını gerektiren bir süreçtir.

Rehabilitasyon kavramı, 1. ve 2. Dünya Savaşlarından sonra oluşan hastalık ve sakatlıkların tedavi gereksinimi sonucunda, Avrupa ve A.B.D. de ortaya çıkmıştır. Türkiye’de ise, rehabilitasyon uygulamaları, yurt dışına giderek bu yeni alanda eğitim alan değerli bilim adamlarının katkılarıyla, daha sonraki yıllarda başladı.

Rehabilitasyon, önceleri sadece ‘sakatlıkların tıbbi tedavisi’ olarak tanımlanmaktaydı. Daha sonra bu tanımın kapsamı genişletildi. Hastalıkların, ilaç, cerrahi, fiziksel yöntemler ve yardımcı cihazlarla kısmen veya tamamen giderilmesi ve hastanın bedensel, ruhsal, sosyal ve ekonomik bakımdan, bağımsızlığının sağlanmasına yönelik yapılan tüm çalışmalara rehabilitasyon adı verildi.

Rehabilitasyon kelimesi, Latince "rehabilitatio" kelimesinden türetilmiş olup, "yeniden kazanma" anlamına gelir. Bu süreç, sadece fiziksel yeteneklerin geri kazanılmasını değil, aynı zamanda psikolojik ve sosyal becerilerin de iyileştirilmesini kapsar. Rehabilitasyon, bireyin tüm yönleriyle ele alınarak kapsamlı bir tedavi planı oluşturulmasını sağlar.

Rehabilitasyon süreci, hastanın durumuna ve ihtiyaçlarına göre kişiselleştirilmiş bir program oluşturulmasıyla başlar. Bu süreç genellikle şu aşamalardan oluşur:

Değerlendirme

Rehabilitasyon uzmanları, hastanın mevcut durumunu değerlendirir, kaybedilen fonksiyonların hangi seviyede olduğunu belirler ve iyileşme hedeflerini tanımlar. Bu değerlendirme, hastanın fiziksel durumunu, ağrı seviyesini, hareket kabiliyetini ve genel sağlık durumunu kapsar.

Tedavi Planı Oluşturma

Değerlendirme sonrasında, hastaya özgü bir tedavi planı hazırlanır. Bu plan, çeşitli terapötik yaklaşımlar içerir ve hastanın iyileşme sürecini hızlandırmayı hedefler. Tedavi planı, hastanın yaşam tarzına, sağlık hedeflerine ve günlük aktivitelerine uygun olarak düzenlenir.

Uygulama

Rehabilitasyon sürecinde, belirlenen tedavi planı doğrultusunda çeşitli terapiler uygulanır. Bu terapiler, kas güçlendirme, denge ve koordinasyon çalışmaları, eklem hareket açıklığının artırılması gibi yöntemleri içerir. Terapiler, hastanın ilerlemesine göre düzenli olarak güncellenir ve iyileşme süreci boyunca sürekli izlenir.

İlerlemenin Değerlendirilmesi

Tedavi sürecinde hastanın durumu düzenli olarak izlenir ve ilerleme değerlendirilir. Eğer gerekliyse, tedavi planında değişiklikler yapılır. Bu süreç, hastanın hedeflerine ulaşmasını ve günlük yaşam aktivitelerine geri dönmesini sağlamak için kritik öneme sahiptir.

Rehabilitasyon, hastaların günlük yaşam aktivitelerini yeniden kazanmalarını sağlamak amacıyla geniş bir hizmet yelpazesi sunar. Bu süreç, çeşitli yaralanmalar, ameliyatlar veya hastalıklar sonrasında hastaların iyileşmelerini destekler. Rehabilitasyon uzmanları, hastaların kas ve eklem sağlığını iyileştirmek, ağrılarını azaltmak, denge ve koordinasyonlarını geliştirmek için çalışır.